Σχολεία από το Αμβούργο, τη Βαυαρία, τη Ρηνανία-Παλατινάτο και τη Βάδη-Βυρτεμβέργη βραβεύονται στον μαθητικό διαγωνισμό που διοργανώθηκε από το Πρόγραμμα «Μνήμες από την Κατοχή στην Ελλάδα» (MOG) του Freie Universität Berlin

Die Botschafterin der Hellenischen Republik, Mara Marinaki, mit den Schüler:innen der Preisträgerprojekte

Die Botschafterin der Hellenischen Republik, Mara Marinaki, im Gespräch mit Prof. Apostolopoulos und Prof. Barricelli, 25.11.2022

Τα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Campus Marienthal του Αμβούργου, Franz-Marc-Gymnasium MarktSchwaben, GymnasiumTraben-Trarbach και το Waldorfschule Konstanz είναι οι νικητές του πρώτου σχολικού διαγωνισμού στη Γερμανία με τίτλο "Challenge History - Remember Hellas" για την περίοδο της ναζιστικής κατοχής στην Ελλάδα. Θα μοιραστούν το χρηματικό έπαθλο συνολικού ύψους 10.000 ευρώ. Ο σχολικός διαγωνισμός προκηρύχθηκε το 2021 από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα "Μνήμες από την Κατοχή στην Ελλάδα" (MOG), το οποίο εδρεύει στο Freie Universität Berlin. Η τελετή βράβευσης πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 25 Νοεμβρίου στο Κέντρο Τεκμηρίωσης της Τοπογραφίας του Τρόμου στο Βερολίνο. Εκτός από τους βραβευθέντες μαθητές, στην εκδήλωση παρευρέθηκαν η Πρέσβης της Ελλάδας στη Γερμανία, Α.Ε. Μάρα Μαρινάκη και η Sylvia Groneick από το Τμήμα Πολιτισμού του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας.

Νέα 25.11.2022

Βίντεο της εκδήλωσης (YouTube-Link)

Κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2021/2022, σχολεία από όλη τη Γερμανία, κλήθηκαν να ερευνήσουν το κεφάλαιο της ναζιστικής κατοχής στην Ελλάδα στον πρώτο μαθητικό διαγωνισμό υπό τον τίτλο "Challenge History - Remember Hellas". Οι μαθητές συμμετείχαν στον διαγωνισμό με ταινίες μικρού μήκους, επεξηγηματικά βίντεο, podcasts και άλλα έργα. Ο διαγωνισμός πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ελληνικής Δημοκρατίας στη Γερμανία. Η Πρέσβυς της Ελλάδας, Α.Ε. Μάρα Μαρινάκη, επεσήμανε τη σημασία αυτής της πρωτοβουλίας και τόνισε: “Οι μαθητές των σχολείων στη Γερμανία μελετούν με ζέση τη γερμανική κατοχή στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και συμβάλλουν στις προσπάθειες για την ανάπτυξη μιας κοινής κουλτούρας μνήμης για τις νεότερες γενιές”. Ο μαθητικός διαγωνισμός θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα στη νέα σχολική χρονιά, 2023.

“Σήμερα, το θέμα του πολέμου στην Ευρώπη είναι δυστυχώς και πάλι πιο κοντά απ' ό,τι ελπίζαμε, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο σημαντική την εντατικότερη αναζήτηση των ιστορικών αιτιών της κατάστασης που επικρατούσε στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου”, δήλωσε η Lydia R., μαθήτρια του βραβευμένου Γυμνασίου του Traben-Trarbach, αναφερόμενη στην εργασία της κατά την τελετή απονομής των βραβείων. “Διαπιστώσαμε ότι τα (γερμανικά) βιβλία ιστορίας συχνά περιέχουν μόνο γεγονότα που συνέβαιναν στη Γερμανία και την αντεπίθεση των Συμμάχων. Είναι δύσκολο να βρει κανείς τεκμηριωμένες πληροφορίες για άλλες ευρωπαϊκές χώρες για τη συγκεκριμένη περίοδο, πράγμα εξίσου σημαντικό για να κατανοήσει κανείς τη μεγάλη εικόνα”. Γι' αυτό η τάξη 9β του Γυμνασίου Traben-Trarbach αποφάσισε “να ασχοληθεί και με μια χώρα για την οποία δεν μαθαίνεις πολλά από τα βιβλία που χρησιμοποιούνται στα γερμανικά σχολεία”.

Στον λόγο που απηύθυνε ο καθηγητής Michele Barricelli, μέλος της Επιτροπής Αξιολόγησης, ειδικός στη Δημόσια Iστορία στο Ludwig-Maximilians-Universität München και πρώην καθηγητής στο Freie Universität Berlin, δήλωσε: “Η εποχή που εξετάζουμε εδώ ήταν μια εποχή της μεγάλης αδικίας, της γενοκτονίας και των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Και όλα αυτά τα γεγονότα σε καμία περίπτωση δεν έχουν αντιμετωπιστεί επαρκώς μέχρι σήμερα”. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο είναι ευχάριστο ότι οι μαθητές ασχολήθηκαν με μεγάλη προθυμία, αφοσίωση και δημιουργικότητα με ένα “ιστορικό θέμα που ήταν σε μεγάλο βαθμό άγνωστο στα σχολεία και, συνεπώς, και στην κοινωνία, που όμως αξίζει την προσοχή όλων”. Με τις υψηλής ποιότητας συμμετοχές τους, οι ομάδες του διαγωνισμού “απέδειξαν με εντυπωσιακό τρόπο το αίσθημα ευθύνης τους για την αντιμετώπιση του γερμανο-ελληνικού παρελθόντος, την ενσυναίσθηση για τα θύματα και την ανάγκη για μια κοινή κουλτούρα μνήμης”.

Στον χαιρετισμό του, ο Πρύτανις του Freie Universität Berlin, καθηγητής Günter M. Ziegler, τόνισε: “Το γεγονός ότι οι άνθρωποι ατομικά και συλλογικά ξεχνούν ή κλείνουν τα μάτια, το γεγονός ότι πόλεμοι και τραγωδίες επαναλαμβάνονται είναι κάτι που βλέπουμε ξανά στην Ευρώπη, με συγκλονιστικό τρόπο”. Εξήρε τη συμβολή των μαθητών ως κεντρική “στον αγώνα κατά της λήθης και της επανάληψης των εγκλημάτων”. Παράλληλα, ο Πρύτανις του Πανεπιστημίου επεσήμανε ότι τα εγκλήματα των γερμανών εθνικοσοσιαλιστών στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου είναι ένα θέμα “πολιτικά δύσκολο και σίγουρα λιγότερο γνωστό και ερευνημένο σε σχέση με άλλα κεφάλαια αυτού του σκοτεινού κεφαλαίου των Γερμανών”.

Η Ελλάδα βρέθηκε υπό γερμανική κατοχή κατά την περίοδο 1941-1944. Περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι πέθαναν από την πείνα, 60.000 Έλληνες Εβραίοι εκτοπίστηκαν και δολοφονήθηκαν και σχεδόν 50.000 πολίτες έπεσαν θύματα των γερμανικών αντιποίνων. Η Κατοχή είναι ακόμη βαθιά ριζωμένη στη συλλογική μνήμη των Ελλήνων. Στόχος του προγράμματος «Μνήμες από την Κατοχή στην Ελλάδα» (MOG) είναι να επιστήσει την προσοχή του γερμανικού κοινού στα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν σε ελληνικό έδαφος. Το έργο του MOG είναι πλήρως δίγλωσσο και απευθύνεται τόσο στον γερμανικό όσο και στον ελληνικό εκπαιδευτικό - ιστορικό χώρο.

Ως προς τα βραβευμένα έργα, οι μαθητές του Campus Marienthal Hamburg δημιούργησαν ένα επεξηγηματικό βίντεο σχετικά με το ιστορικό της βίαιης εισβολής στην Ελλάδα.

Η ομάδα του Franz-Marc-Gymnasium Markt Schwaben (Βαυαρία) παρήγαγε ένα podcast για τη “Σφαγή των Μουζακάτων” στην Κεφαλονιά την άνοιξη του 1944.

Με το slogan “Αυτό που δεν ξέρω δεν με αφορά;” η ομάδα του Gymnasium Traben-Trarbach (Ρηνανία-Παλατινάτο) θέλησε να αναδείξει ότι η άγνοια δεν πρέπει να οδηγεί σε ανεύθυνη αντιμετώπιση του παρελθόντος. Στις 9 Μαΐου 2022 οι μαθητές/-τριες διοργάνωσαν την Ημέρα της Ευρώπης στο σχολείο τους και παρουσίασαν το έργο τους για την Ελλάδα. Ετοίμασαν μια έκθεση με αφίσες, κουίζ και υλικό για την κατοχή της Ελλάδας από τους Ναζί.

Το σχολείο Waldorf Konstanz δημιούργησε μια κινηματογραφική αφήγηση για τη ζωή, την πείνα και ιδιαίτερα την αντίσταση των νέων στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.

Κάθε νικήτρια ομάδα έλαβε χρηματικό έπαθλο 2.500 ευρώ.

Το πρόγραμμα MOG ξεκίνησε το 2016 υπό τη διεύθυνση του επίτιμου καθηγητή Παιδαγωγικής και πρώην Διευθυντή του Κέντρου Ψηφιακών Συστημάτων (CeDiS) του Freie Universität Berlin, Νικόλαου Αποστολόπουλου. Περιλαμβάνει ένα ψηφιακό αρχείο συνεντεύξεων με μνήμες μαρτύρων από την περίοδο της κατοχής της Ελλάδας από την εθνικοσοσιαλιστική Γερμανία, καθώς και μια εκπαιδευτική πλατφόρμα με εκτενές διδακτικό και εκπαιδευτικό υλικό. Οι 93 συνεντευξιαζόμενοι μιλούν για την περίοδο της Κατοχής από το 1941 έως το 1944, αλλά και για τις συνθήκες ζωής τους στα χρόνια πριν και μετά. Οι βιντεοσκοπημένες συνεντεύξεις περιλαμβάνουν μάρτυρες από διαφορετικά περιβάλλοντα στην Ελλάδα, τη Γερμανία και το Ισραήλ: Έλληνες αντιστασιακοί, επιζώντες σφαγών που διέπραξαν οι Γερμανοί, συλληφθέντες κατά τη διάρκεια επιδρομών που απελάθηκαν στη Γερμανία, καταναγκαστικοί εργάτες, διωκόμενοι Εβραίοι και μάρτυρες βομβαρδισμών.

Eπιστημονικός υπεύθυνος για το ιστορικό μέρος του προγράμματος είναι ο ομότιμος καθηγητής Χάγκεν Φλάισερ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών.

Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας με πόρους από το “Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον”, καθώς και από το “Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος”, το γερμανικό Ίδρυμα “Μνήμη, Ευθύνη, Μέλλον” καθώς και από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου.