Springe direkt zu Inhalt

Μνήμες από την Κατοχή στην Ελλάδα

Κοραή 4

Κοραή 4, χαράγματα στους τοίχους απ' τους κρατούμενους. Φωτογραφία: Άννα Μαρία Δρουμπούκη

Κοραή 4, χαράγματα στους τοίχους απ' τους κρατούμενους. Φωτογραφία: Άννα Μαρία Δρουμπούκη

Στην οδό Κοραή βρισκόταν το γερμανικό Φρουραρχείο με τις διάφορες υπηρεσίες των στρατευμάτων κατοχής και η Κομαντατούρ στην οδό Κοραή 4, στο κέντρο της Αθήνας, εκεί όπου βασανίστηκαν χιλιάδες Έλληνες αντιστασιακοί, αλλά και αρκετοί Γερμανοί αντιφρονούντες. Στα υπόγεια βρίσκονταν τα κελιά.

Λίγες μόλις ημέρες μετά την κατάληψη της Αθήνας, στις 27 Απριλίου 1941, οι Γερμανοί επέταξαν το Μέγαρο της Εθνικής Ασφαλιστικής στην οδό Κοραή 4 για να εγκαταστήσουν το Φρουραρχείο Πόλης (Stadtkommandantur). Το Φρουραρχείο ήταν το πιο εμφανές και αναγνωρίσιμο σημείο της γερμανικής στρατιωτικής παρουσίας στο κέντρο της Αθήνας. Στο κτίριο στάθμευε η τοπική διοίκηση της  Στρατοχωροφυλακής (Feldgendarmerie 921) η οποία, όπως και σε όλες τις κατεχόμενες χώρες, ήταν επιφορτισμένη με αστυνομικά καθήκοντα, και έκανε αισθητή την παρουσία της στους πολίτες. Καθ’ όλο το διάστημα της Κατοχής, περίπου 30 έως 40 οπλίτες και υπαξιωματικοί περιπολούσαν καθημερινά στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας, έλεγχαν τη συμπεριφορά Γερμανών στρατιωτικών και πολιτών και παρενέβαιναν για οποιαδήποτε παράβαση.

Κοραή 4, χαράγματα στους τοίχους απ' τους κρατούμενους. Φωτογραφία: Άννα Μαρία Δρουμπούκη

Κοραή 4, χαράγματα στους τοίχους απ' τους κρατούμενους. Φωτογραφία: Άννα Μαρία Δρουμπούκη

Επίσης, στην οδό Κοραή 4, στο κέντρο της Αθήνας υπήρχε η Κομαντατούρ, ο χώρος που βασανίστηκαν χιλιάδες Έλληνες αντιστασιακοί, αλλά και αρκετοί Γερμανοί αντιφρονούντες. Μπροστά από την «Κομμανταντούρα», όπως αποκαλούσαν χαρακτηριστικά οι Αθηναίοι το Φρουραρχείο, στάθμευαν στρατιωτικά οχήματα, ενώ τα υπόγεια ήταν διαμορφωμένα ως χώροι κράτησης. Από τα κελιά του Φρουραρχείου πέρασαν χιλιάδες Αθηναίοι, για διάφορα παραπτώματα, από τροχαία δυστυχήματα και παράβαση του ορίου απαγόρευσης κυκλοφορίας τις νύχτες μέχρι σοβαρές αγορανομικές παραβάσεις και συμμετοχή σε διαδηλώσεις ή άλλες αντιστασιακές ενέργειες. Οι συλληφθέντες της τελευταίας κατηγορίας κρατούνταν προσωρινά μέχρι να παραπεμφθούν σε υπηρεσίες αρμόδιες για την κατάπνιξη της αντικατοχικής δραστηριότητας, κυρίως το Αρχηγείο των Ες-Ες στην οδό Μέρλιν. Μετά την Απελευθέρωση, στέγασε τα κεντρικά γραφεία του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ). Από το 2008, ο υπόγειος χώρος των κρατητηρίων έχει διατηρηθεί και είναι επισκέψιμος για ιδιώτες και σχολεία, με φροντίδα της Εθνικής Ασφαλιστικής, στην ιδιοκτησία της οποίας παραμένει το Μέγαρο. Στους τοίχους των θαλάμων και των κελιών σώζονται έως σήμερα επιγραφές και γκράφιτι που είχαν χαράξει οι κρατούμενοι.